Mieszkania chronione
Co to są mieszkania chronione?
Mieszkania chronione są formą pomocy społecznej, przygotowującą - pod opieką specjalistów - osoby tam przebywające do prowadzenia samodzielnego życia lub wspomagającą te osoby w codziennym funkcjonowaniu.
Mieszkania chronione prowadzone są jako TRENINGOWE lub WSPIERANE. Prowadzenie i zapewnienie miejsc dla wskazanej grupy docelowej jest zadaniem własnym o charakterze obowiązkowym gminy oraz powiatu (podstawa prawna: art. 17 ust. 1 pkt 12 oraz art. 19 pkt 11 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej). Jednocześnie jednostki samorządu terytorialnego mogą zlecić prowadzenie tego zadania podmiotom określonym w art. 25 ww. ustawy.
Dla kogo przeznaczone są mieszkania chronione?
Mieszkania chronione oferują wsparcie osobom pełnoletnim, które ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebują pomocy w funkcjonowaniu w codziennym życiu, ale nie wymagają usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki.
Mieszkania chronione przeznaczone są dla osób o różnym stopniu niesamodzielności, w szczególności dla osób z zaburzeniami psychicznymi, osób opuszczających pieczę zastępczą, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, zakład dla nieletnich, cudzoziemcy, którzy uzyskali w RP status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy.
W ramach działania 4.4. Programu Za życiem – grupę docelową stanowią osoby posiadające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
Na czym polega funkcjonowanie mieszkań chronionych w ramach Programu „Za życiem”?
Grupę docelową osób, które mogą być skierowane do mieszkań chronionych tworzonych w ramach działania 4.4. Programu Za życiem stanowią, osoby posiadające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
Rozwój sieci mieszkań chronionych tworzonych w ramach działania 4.4., ma na celu zapewnienie opieki jak również powszechnego dostępu do podstawowych usług osobom niesamodzielnym, które potrzebują wsparcia. Powstałe mieszkania chronione umożliwiają, zarówno trening niezależnego życia, jak i jego realizację, tworząc warunki godnego i samodzielnego funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami w swoim otoczeniu.
Jak skorzystać z tej formy wsparcia?
Osoba, która chce skorzystać z pobytu w mieszkaniu chronionym, składa do ośrodka pomocy społecznej (właściwego ze względu na miejsce zamieszkania) wniosek o skierowanie na pobyt w mieszkaniu chronionym. Do wniosku dołącza dokumenty potwierdzające jej sytuację faktyczną - dochodową, zdrowotną . Podstawą skierowania do mieszkania chronionego jest rodzinny wywiad środowiskowy, w oparciu o który wydawana jest decyzja administracyjna.
Czym jest pobyt w mieszkaniu chronionym?
Pobyt w mieszkaniu chronionym stanowi jedno ze świadczeń niepieniężnych dostępnych w ramach systemu pomocy społecznej. Placówki te wypełniają lukę między całodobową opieką instytucjonalną a opieką środowiskową, dzięki czemu system wsparcia i opieki można postrzegać jako kontinuum organizacyjne oferujące lepsze dopasowanie usług do potrzeb osób niesamodzielnych.
Jak długo można korzystać z pobytu w mieszkaniu chronionym?
Co do zasady, pobyt w mieszkaniu chronionym jest czasowy i nie stanowi zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych osób i rodzin. Jednak w stosunku do osób niepełnosprawnych czy też niesamodzielnych, a także w szczególnie uzasadnionych przypadkach wobec innych osób, może być wydana decyzja kierująca, która umożliwia pobyt w mieszkaniu wspieranym na czas nieokreślony.
Czy pobyt w mieszkaniu chronionym jest płatny?
Korzystanie z usług w mieszkaniu chronionym jest odpłatne. Zgodnie z art. 97 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w mieszkaniach chronionych ustala podmiot kierujący w uzgodnieniu z osobą kierowaną, uwzględniając przyznany zakres usług. Ustalenie opłaty musi uwzględniać warunki pobytu, w szczególności zakres przyznanych usług.
Na czym polega wsparcie w mieszkaniu chronionym?
W mieszkaniach chronionych oferowane są usługi, które obejmują:
- usługi bytowe w postaci miejsca całodobowego pobytu
- pracę socjalną, o której mowa w art. 6 pkt 12 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.
W ramach minimalnego standardu usług świadczonych w mieszkaniu chronionym treningowym zapewnia się usługi polegające na nauce, rozwijaniu lub utrwalaniu umiejętności w zakresie:
- samoobsługi;
- zaspokajania codziennych potrzeb życiowych;
- efektywnego zarządzania czasem;
- prowadzenia gospodarstwa domowego;
- załatwiania spraw urzędowych;
- utrzymywania więzi rodzinnych;
- uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej;
- poszukiwania pracy.
W ramach minimalnego standardu usług świadczonych w mieszkaniu chronionym wspieranym zapewnia się usługi obejmujące pomoc w:
- wykonywaniu czynności niezbędnych w życiu codziennym dotyczących:
- przemieszczania się,
- utrzymania higieny osobistej,
- ubierania się,
- sprzątania,
- zakupów i przygotowywania posiłków,
- załatwiania spraw osobistych;
- realizacji kontaktów społecznych przez umożliwienie osobie:
- utrzymywania więzi rodzinnych,
- uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2021 r. poz. 2268, z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 kwietnia 2018 r. w sprawie mieszkań chronionych (Dz.U. poz. 822, z późn. zm.)